رفتار انحرافی به عنوان اقداماتی گفته می شود که هنجارهای اجتماعی را نقض می کند، که شامل قوانین اجتماعی غیررسمی یا انتظارات و قوانین رسمی تر اجتماعی باشد. از سوی دیگر، رفتار قابل قبول اجتماعی به اعمالی اطلاق می‌شود که عموماً برای انجام آن در حضور افراد دیگر مناسب تلقی می‌شوند.
این مقاله به بررسی علل رفتار انحرافی و تفاوت آن با رفتار قابل قبول اجتماعی می پردازد. همچنین انواع مختلفی از رفتارهای انحرافی و اینکه چگونه برخی از رفتارها، مانند اعتیاد، از مقبولیت اجتماعی تا انحرافی را شامل می شود را پوشش می دهد.
علل رفتار انحرافی
نظریه‌های مختلفی وجود دارد که توضیح می‌دهد چرا افراد درگیر رفتارهای انحرافی می‌شوند، از جمله تبیین‌های روانشناختی، بیولوژیکی و جامعه‌شناختی.
در واقعیت، احتمالاً عوامل زیادی در رفتار انحرافی نقش دارند. اینها شامل ژنتیک، شخصیت، تربیت، محیط و تأثیرات اجتماعی است.
همچنین توجه به این نکته مهم است که آنچه انحراف تلقی می شود می تواند از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت باشد. عوامل دیگر – از جمله جنسیت و وضعیت اجتماعی-اقتصادی – نیز بر قوانین و انتظارات اجتماعی غیررسمی و نانوشته ای تأثیر می گذارند که انتظار می رود مردم با آنها مطابقت داشته باشند.
رفتار انحرافی
توضیحات روانشناختی
نظریه‌های روانشناختی رفتار انحرافی از دیدگاه‌های مختلفی سرچشمه می‌گیرند. به عنوان مثال، رویکرد روانکاوانه ممکن است نشان دهد که همه مردم تمایلات سرکوب شده و ناخودآگاهی دارند که منجر به انحراف اجتماعی می شود .
از سوی دیگر، نظریه‌های یادگیری ممکن است نشان دهند که این رفتارها با مشاهده رفتارهای انحرافی دیگران آموخته می‌شوند. در زمینه مصرف مواد، این نشان می دهد که افراد در نتیجه مشاهده مصرف مواد توسط افراد دیگر، شروع به استفاده از مواد مخدر یا سوء استفاده از الکل می کنند. تحقیقات نشان می دهد که تأثیرات اجتماعی می تواند نقش مهمی در شروع مصرف مواد و اعتیاد داشته باشد.
توضیحات بیولوژیکی
توضیحات بیولوژیکی برای انحراف نشان می دهد که تأثیرات ژنتیکی نقش مهمی در رفتار انحرافی دارد. برای مثال، وقتی صحبت از اعتیاد به میان می آید، تحقیقات نشان داده است که ژن ها نقش مهمی در ایجاد مشکلات مصرف مواد دارند.
تحقیقات نشان می دهد که بین ۴۰ تا ۶۰ درصد از خطر ابتلا به اعتیاد به دلیل ژنتیک است.
ژنتیک نیز بر خلق و خو و شخصیت کلی تأثیر دارد. این ویژگی ها و ویژگی ها ممکن است بر احتمال انجام رفتار انحرافی تأثیر بگذارد.
تبیین های جامعه شناختی
یک توضیح جامعه‌شناختی نظریه کرنش مرتون است که نشان می‌دهد بین اهداف جامعه و ابزارهایی که مردم برای رسیدن به آن اهداف دارند تنش وجود دارد. در نتیجه، مردم اغلب به رفتارهای انحرافی (مانند دزدی یا فروش مواد مخدر) به عنوان راهی برای دستیابی به آرمان های اجتماعی قابل قبول اجتماعی (مانند داشتن ثروت) روی می آورند.
خلاصه
رفتار انحرافی می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. عوامل ژنتیکی، روانی و جامعه شناختی همگی می توانند بر انواع مختلف انحرافات اجتماعی تأثیر بگذارند.
استرس مفید یا یوسترس
استرس مفید یا یوسترس
اعتیاد و رفتار انحرافی
اعتیاد – از الکل گرفته تا قمار و رابطه جنسی – می تواند شامل رفتار قابل قبول اجتماعی یا رفتار انحرافی اجتماعی باشد. نوشیدن یک یا دو نوشیدنی بعد از کار یک شکل قابل قبول اجتماعی از مصرف الکل است. مست شدن و سپس اقدام به رانندگی به منزل، رفتار انحرافی محسوب می شود.
منبع:مرکز مشاوره و روانشناسی مشاورانه-رفتار انحرافی چیست؟
